فاز یک خاوران تبریز که در حال حاضر بصورت تفکیکی و پیاده سازی شده بر روی نقشه موجود میباشد خود به سه بخش خاوران ، آذران و دهکده سلامت تفکیک شده است. آزادراه تبریز- زنجان به گونه ای از این منطقه عبورکرده که فاز یک خاوران را به دو نیم تقسیم کرده است .اگر فرض را بر این بگیریم که از تبریز به سمت زنجان حرکت میکنیم سمت راست ما دهکده سلامت و سمت چپ ما فاز یک خاوران نام گرفته است که این قسمت خود نیز به دو قسمت خاوران و آذران تبریز تقسیم بندی شده اند.
اگر بخواهیم از سوی دیگر موقعیت این شهرک را بررسی کنیم وقتی که از تبریز به سمت باسمنج حرکت میکنیم در سمت راست ما قسمتی از فاز یک خاوران تبریز و قسمت آذران تبریز قرار دارد جاده زرنق را که دروسط جاده تبریز باسمنج قرار دارد را یک خط منصف در نظر بگیریم ساختمان شهرداری منطقه 9 تبریز در همجواری جاده زرنق و در قسمت فاز یک شهرک خاوران تبریز قرار گرفته است.
وقتی که منطقه خاوران تبریز بدلیل دارا بودن زمین های بکر و موقعییت جغرافیایی عالی ایده طرح ایجاد مدرن ترین شهرک کشور را در ذهن مسئولین ایجاد کرد پس از بررسی های لازم و مکرر از هر نظر این ایده بصورت طرح برای تصویب به مراتب بالاتر ارائه گردید که پس از تصویب و موافقت با طرح شهرک خاوران تبریز، منطقه خاوران تبریز تحت نظارت شهرداری منطقه 9 تبریز در امد، لذا شهرداری این منطقه در ابتدا اقدام به تملک زمین های خام از مالکین اولیه کرد.بدین صورت که در قبال هر زمین امتیازی ( در ادامه به توضیح امتیاز خواهیم پرداخت ) در اختیار مالکین قرار داد توافق بدین صورت انجام گرفت که هر امتیاز معادل 190 متر مربع در نظر گرفته شد یعنی اگر شخصی زمینی به اندازه 570 مترمربع داشته باشد از طرف شهرداری 3 امتیاز بهمالک زمین تعلق میگیرد.که این امتیازات بعد از اماده سازی اراضی برای بهره برداری و پیاده سازی بر روی نقشه تفکیکی شهرک خاوران تبریز در اختیار شهرداری قرار میگیرند و شهرداری موظف است که به ازای هر امتیاز زمینی مطابق امتیاز مالکین اولیه پس از دریافت هزینه اماده سازی در اختیار انها قرار دهد.شهرداری بنا به قرارداد اولیه بسته شده موظف به این است که در قبال هر دو امتیازیک قطعه مشخص و تفکیک شده در اختیار مالکین قرار دهد.پس ازواگذاری اراضی به ازای هر امتیاز، قطعاتی باقی مانده است که شهرداری منطقه 9 تبریز این اراضی را به تعاونی های مسکن ارگان های مختلف از جمله ماشین سازی ، موتوژن ، برق ،تراکتورسازی و.... با انعقاد قراردادی بین خود و تعاونی های مسکن واگذار کرد.
بخش فاز یک خاوران تبریز مختص تعاونی های ماشین سازی ، موتوژن ، برق ، تراکتور سازی ، علوم پزشکی و فرهنگیان میباشد که این اراضی مستقیم زیر نظر تعاونی های مسکن میباشند.منطقه آذران تبریز زیر نظر شهرداری منطقه 9 تبریز میباشد و اراضی موجود در این بخش برای تعدادی از تعاونی های مسکن مانند علوم پزشکی ، موتوژن ، کارکنان دولت و تبلیغات اسلامی میباشد.
قیمت زمین در خاوران تبریز به عواملی بستگی دارد که میخواهیم در این بخش به این عوامل بپردازیم.
به سه شکل میتوان در این شهرک سرمایه گذاری کرد :
منبع : شهرک خاوران تبریز
برای تعیین بهترین سازه از ابعاد مختلف (از بعد قیمت تمام شده سازه،از بعد سرعت اجرا سازه،ازنظر قابلیت فرم پذیری سازه ،از لحاظ قابلیت نصب جرثقیل وتحمل بارهای مختلف بر سازه، از نظر مقاومت سازه در برابر زلزله و تحمل سازه در برابر آتش سوزی و…) قابل بررسی می باشدکه در این نوشتار سعی در بررسی اجمالی برخی از ملاک های تعیین برترین سازه داریم.
یکی از اولین پارامترهای مورد نظردر انتخاب یک سازه،قیمت تمام شده آن سازه می باشد و به همین لحاظ قبل از بحث راجع به سایر پارامترهای موثر در انتخاب یک سازه مناسب( برای سوله، سازه برای انبار، سازه برای سالن کارخانه، سازه برای تالار، سازه برای سقف پمپ بنزین، سازه آشیانه هواپیما،سازه ترمینال های مسافری و باری و …) به بررسی پارامترهای قیمت تمام شده سازه فضایی( سازه فضاکار) و آنالیز قیمت تمام شده واقعی سازه فضائی( سازه فضاکار) درمقایسه با قیمت سایر سازه ها و بررسی کل قیمت تمام شده آن سازه فضایی( یا قیمت سازه بتنی یا قیمت سایر سازه ها) می پردازیم.
جا دارد قبل از بررسی دقیق تر عوامل موثر به تعیین قیمت تمام شده یک سازه فضایی(سازه فضاکار) نام برخی از انواع سازه ها را ذکر نماییم که عمدتا قیمت خام آن سازه ها ( یعنی فقط قیمت سازه موصوف) یا قیمت مجموع تمام شده آنها ( شامل قیمت فونداسیون به اضافه قیمت استراکچر و ستون آن سازه به اضافه قیمت سازه موصوف به اضافه قیمت پوشش روئین سازه یا قیمت آب بند نمودن و قیمت عایق کاری آن سازه باضافه قیمت سایر متعلقات مربوط به آن سازه واز همه مهمتر قیمت امنیت آن سازه ها در حوادث مختلف باضافه قیمت زمان صرف شده برای به بهره برداری رساندن سازه ها)قابل رقابت با قیمت تمام شده سازه فضائی نمی باشد.
با توجه به اجزاء تشکیل دهنده سازه های فضائی ( سازه های فضاکار)،اولین موردی که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می نماید،المان های سازه های فضائی ( سازه های فضاکار) یا همان لوله های به کار رفته جهت تولید المان های سازه فضائی یا سازه فضاکار عبارت است از حجم لوله مصرفی در هر مترمربع و نوع لوله مصرفی بگونه ای که :
الف) قیمت مصالح خام لوله سیاه جوشی( درزدار) با قیمت لوله سیاه مانسمان ( بدون درز) و با قیمت لوله گالوانیزه متفاوت است و ارتباط مستقیمی بین قیمت نوع لوله مصرفی و قیمت سازه فضایی( سازه فضاکار) وجود دارد.
ب) هزینه تولید المان ها سازه فضائی( سازه های فضاکار) با لوله گالوانیزه با هزینه تولید المان های سازه های فضایی با استفاده از لوله سیاه متفاوت است، چراکه هزینه گالوانیزه برداری المان های سازه فضا یی به منظور افزایش کیفیت جوش المان های سازه فضا کار و همچنین عایق نمودن محل جوش ها پس از اتمام جوشکاری المان های سازه فضائی امری بسیار مهم و اجتناب ناپذیر است که نمی توان هزینه این بخش را در تعیین قیمت تمام شده سازه نادیده گرفت.
ج)میزان تراکم لوله مصرفی ازلحاظ متراژ لوله مصرفی و وزن لوله بکار رفته وهزینه صرف شده دراین بخش از تولید سازه های فضائی درتعیین میانگین قیمت تمام شده هرمترمربع سازه فضایی موثر است.بگونه ای که:
با افزایش دهانه سازه فضایی(در هر فرم از سازه فضاکار)،حجم لوله مصرفی افزایش یافته و لذا میانگین قیمت هرمترمربع سازه فضائی در دهانه بزرگتر،پیش ازحدمیانگین قیمت هرمترمربع سازه دردهانه های کوچکتراست.
اما نکته حائز اهمیت در مورد میانگین قیمت سازه فضایی این است که نرخ رشد میانگین قیمت سازه های فضاکار در هر مترمربع (همراه با افزایش دهانه سازه فضائی) کمتر از نرخ رشد میانگین قیمت سوله (همراه با افزایش دهانه سوله) می باشد.بعبارت دیگر شاید بتوان این تفاوت نرخ رشد میانگین قیمت سازه فضایی و نرخ رشد میانگین قیمت سوله را مثال زیر شبیه سازی نمود، بگونه ای که اگر فرض نمائیم دهانه سازه موصوف با یک نرخ ثابتی در حال افزایش است، مشاهده می نمائیم که با افزایش دهانه،احتمالا میانگین قیمت سوله دارای رشد می باشد که بیشتر شبیه به تصاعد هندسی است،اما میانگین قیمت سازه فضایی(سازه فضائی) دارای رشد می باشد که بیشتر شبیه به تصاعد حسابی می باشد.
وازهمین رو است که میانگین قیمت سازه فضایی در دهانه های 30 متر و بالاتر بسیار توجیه پذیر بوده و تقریبا هیچ یک از سازه های مشابه از نظر قیمت سازه بصورت خام یا قیمت سازه بصورت تجمعی توان رقابت با میانگین قیمت سازه فضایی را ندارند.
فرم یاشکل هندسی سازه فضایی یاهمان کانسپت سازه فضاکارمیتواندتاثیربسزائی درتعیین بهای تمام شده ومیانگین قیمت سازه فضایی داشته باشد.
بطور خلاصه وفشرده و به دور از ورود به مباحث علمی وتخصصی میتوان اینگونه بیان نمود که باتغییر فرم هندسی سازه فضایی(اعم از قوسی، چلیک، گنبدی، کروی و آزاد)میانگین قیمت تمام شده سازه فضاکار تغییرمی نماید.علاوه برآن نوع بافت درهریک ازانواع سازه های فضاکار فوق الذکر میتواندمیزان مصالح مصرفی راتغییر داده ومیانگین قیمت سازه فضایی را تحت الشعاع قراردهد.
بعنوان مثال میانگین قیمت هرمترمربع سازه فضائی تخت بیش ازمیانگین قیمت هرمترمربع سازه فضایی قوسی(باهمان دهانه،ارتفاع ودرهمان منطقه و…در شرایط مساعد)میباشد.اگرچه متاسفانه برخی از دلالان سازه فضائی ونه تولید کنندگان سازه های فضاکار،با بیان مطالبی غیرواقعی سعی بر آن دارند که میانگین قیمت هر مترمربع سازه فضایی قوسی را بیش ازمیانگین قیمت هر مترمربع سازه فضائی تخت جلوه دهند.برخی از ابزارمغلطه اینگونه افراد عبارت است از اینکه چون در سازه فضاکار قوسی،زوایای گوی های سازه فضائی متفاوت است،لذا میانگین قیمت تمام شده این فرم از سازه فضاکار بیش ازمیانگین قیمت تمام شده سازه فضائی بافرم تخت است!
وحال آنکه برای یک تولید کننده واقعی که مجهز به دفترفنی قوی و تجهیزات تولیدی کامل باشد،این تفاوت هزینه تولید گوی سازه های فضائی تخت وهزینه تولید گوی سازه فضائی قوسی،درحدچشمگیری نبوده و لذا این تفاوت در فرم نمی تواند عامل موثری درتعیین میانگین قیمت سازه فضایی باشد.امادرعوض تفاوت درفرم سازه،منجر به تغییرنوع جهت نیروهای وارده وانتقال نیروها شده وبطور نسبتا بیشتری منجربه کاهش هزینه مصالح لوله سازه های فضایی می شود(در مقایسه با میزان تغییر درهزینه تولید گوی سازه های فضائی)و ازاین رودرمیانگین قیمت هرمترمربع سازه فضائی اثرگذارخواهد بود.
هرچند ممکن است این تفاوت درقمیت هرمترمربع سازه فضایی فقط به میزان کاهش هزینه لوله مصرفی درهرمترمربع سازه فضائی باشد.
از آنجا که ارتباط مستقیمی بین طول المان های سازه فضائی و ضخامت سازه فضاکار وجود دارد، لذا با کاهش یکی( مثلا طول المان های سازه فضائی)،دیگری( ضخامت سازه فضاکار)کاهش می یابد و از لحاظ میزان ارتباط، اگر طول المان های سازه فضاکار را با L نمایش داده و ضخامت سازه فضائی را با t نمایش دهیم،داریم :
ازطرفی میدانیم که باکاهش طول المانها،تراکم مصالح مصرفی درهرمترمربع ازسازه فضاکارافزایش یافته وقطعا تاثیرمهمی درمیانگین قیمت سازه فضائی خواهد داشت.
بنابراین بطورخلاصه میتوان گفت:باکاهش ضخامت سازه فضائی،مصالح مصرفی درسازه فضاکار(بطور تصاعدی افزایش یافته ومیانگین قیمت هرمترمربع سازه فضاکاررابشدت تحت تاثیر(افزایش)قرارمیدهد.
از آنجا که بمنظور طراحی کلیه سازه های فضایی همانند سایر سازه ها کلیه بارهای آئین نامه ای ( بار باد، بار برف، بار زلزله ، ضریب اهمیت ، ارتفاع نصب سازه فضاکار، پردرخت یا کم درخت بودن، ضریب حرارت و ….) لحاظ می شود، لذا منطقی به نظر میرسد اگر عنوان نمائیم یک سازه فضایی مشخص از نظر فرم معماری در دو منطقه مختلف از کشور دارای دو قیمت متفاوت باشند و یا یک سازه فضایی مشخص از نظر فرم معماری ) با دو کاربری مختلف( سالن اجتماعات – انبار کارخانه ) دارای دو قیمت مختلف ( قیمت سازه فضاکار مختلف) باشند و یا یک سازه فضائی مشخص برای یک کارخانه با لحاظ نمودن بار جرثقیل 10 تن ویک سازه فضائی یا همان ابعاد فرم و مشخصات برای همان کارخانه بعنوان انبار و بدون بار جرثقیل دارای دو قیمت متفاوت باشند.
هزینه تولید گوی سازه فضاکار در مقایسه با هزینه تولید المان سازه فضائی به نوعی حائز اهمیت بیشتری است چراکه اولا جنس گوی در سازه های فضایی حتما بایدCK45 باشد و معمولا به روش فورچ تولید می شوند ولذا بدلیل جنس آن ( فولادپرکربن) قیمت تمام شده گوی سازه فضائی نقش به سزائی در میانگین قیمن سازه فضائی دارد.
همچنین با توجه به حساسیت زوایای تعیین شده برای گوی ها ( که از همین طریق، فرم های مختلف سازه فضائی حادث می شود)،هزینه دستمزد استادکاران تولید گوی سازه های فضائی و زمان صرف شده برای تولید گوی های سازه های فضاکار بطور میانگین بیش از موارد مشابه ( آهن معمولی بدون حساسیت در زوایای آن ) می باشند. علاوه بر آن کلیه عوامل موثر بر تعیین میانگین قیمت سازه فضایی از سوی المان های لوله ای سازه فضائی ( شامل ضخامت سازه فضائی، تراکم مصالح سازه فضائی در هر مترمربع، منطقه اجراء و ضریب اهمیت سازه فضاکار و …) دقیقا از سوی گوی های سازه فضاکار نیز بر میانگین قیمت سازه های فضائی نیز موثر می باشد.
همانگونه که در سایر بخش ها و بعنوان مشخصه های فنی مصالح سازه فضائی(مرو) بیان شده، کلیه پیچ های سازه های فضاکار از کلاس 8.8،10.9 بوده و براساس محاسبات وتعیین میزان نیروی کشش و فشار در دو سر المان ها) تعیین می شوند و جنس بشقابک های سازه فضایی (مخروطی سازه فضاکار)بدلیل قابلیت جوش پذیری به لوله های سازه فضائی از جنس S737می باشند همچنین جوش مخروطی های سازه فضاکار به لوله ها بمنظور تولید المان سازه فضائی، معمولا از نوع Co2 بوده و چنانچه این جوش ها بصورت مکانیزه ( با دستگاه و بدون دخالت دست ) انجام پذیرد دارای کیفیت بسیار عالی بوده و به سادگی تمام آزمون های مرتبط با جوش را خواهد گذراند.
و لذا تمام عوامل موثر بر میانگین قیمت سازه فضایی که در بخش لوله ( المان سازه فضاکار) بیان گردید،در این بخش نیز موثر میباشد شایان ذکر است که شرکت فضاسازه نقش جهان مجهز به خطوط تولید متعدد جوش مکانیزه المان های سازه فضاکار را با CO2 آمادگی دارد، کارفرمایان محترم ، پس از عقد قرارداد و بدون نیاز به هماهنگی قبلی از خط تولید بازدید نموده و هریک از مصالح سازه فضایی را(اعم از خام، در جریان تولید و یا تولید شده ) رامورد آزمایش قرارداده و از نهادینه بودن رعایت استاندارد و کیفیت درخط تولید شرکت فضاسازه نقش جهان اطمینان حاصل نمایند.
نوع رنگ مصرفی نیز از دیگر عوامل تعیین کننه میانگین قیمت سازه فضایی می باشند.